Mô hình chuẩn được phát triển vào nửa cuối thế kỷ 20, và mô hình này là kết quả của sự công tác giữa nhiều nhà khoa học trên toàn cầu.[1] Bước ban đầu đến mô hình chuẩn là Glashow tìm ra một cách mà kết hợp tương tác điện từ và yếu vào năm 1960.[2] Năm 1967, Weinberg[3] và Salam[4] thêm cơ chế Higgs vào lý thuyết điện yếu của Glashow. Kết quả là lý thuyết điện yếu hiện đại.

Sau sự khám phá của dòng trung hoà của boson Z tại CERN năm 1973[5] lý thuyết điện từ được thừa nhận và Glashow, Salam và Weinberg cùng nhau chia giải Nobel vật lý năm 1979 vì việc tìm ra của lý thuyết này. Các hạt boson W và Z được thí nghiệm quan sát lần đầu tiên vào năm 1981 và khối lượng của chúng như lý thuyết điện yếu dự đoán.

Lý thuyết của tương tác mạnh có nhiều người đóng góp. Khoảng chừng vào năm 1973–1974 thực nghiệm xác nhận rằng hạt quark là thành phần của hạt hadron, và lý thuyết của tương tác mạnh có dạng hiện đại kể từ lúc ấy.

Kể từ lúc ấy các thực nghiệm tìm ra các hạt quark đáy (1977), quark đỉnh (1995), và neutrino tau (2000), để mô hình chuẩn thừa nhận hơn nữa. Gần đây hơn có vẻ như hạt Higgs cũng đã được tìm ra (2011–2012), và hạt này là hạt cuối cùng mà mô hình chuẩn dự đoán cần tồn tại và đã chưa được tìm ra.